Şefkat-Merhamet Ölçeği

Ölçek Çeşidi: 
Uyarlama
Kaynak/Referans: 

Sarıçam, H. ve Erdemir, N. (2019). Şefkat-Merhamet Ölçeği’nin ilk psikometrik bulguları. 3. Uluslararası Eğitim ve Değerler Sempozyumu-ISOEVA E-Kitabı (s.152-163) içinde. İstanbul, Türkiye. doi: 10.13140/RG.2.2.18792.01288

Sorumlu Yazar: 
Hakan Sarıçam
Geçerlik: 

Yapı geçerliği
Ölçeğin yapı geçerliği çalışması için Türkiye’nin farklı illerinde 310 katılımcıdan elde edilen veriler kullanarak maddelerin faktörleşebilirlik özelliği başka bir deyişle faktör yapısı incelenmiştir. Öncelikle bütün maddeler arasında korelasyon matrisi incelenerek, önemli oranda manidar korelasyonların olup olmadığına bakılmış ve AFA’nın yapılabilmesine uygunluk gösterir nitelikte manidar ilişkilerin olduğu görülmüştür. Daha sonra örneklem uygunluğu (Sampling adequacy) ve Barlett Sphericity testleri gerçekleştirilmiştir. Verilerin faktör analizine uygunluğu için KMO .60’dan yüksek ve Barlett testinin anlamlı çıkması gerekmektedir (Sarıçam & Adam Karduz, 2018). Bu çalışmada KMO örneklem uygunluk katsayısı .82, Barlett testi değeri ise χ2=1199.64 (p< .001, sd=105) olarak hesaplanmıştır. madde faktör yüklerine bakıldığında bazı maddelerin başka faktörlerin altında yer alması hem de orijinal formda 3 alt faktörün net belirlenmesinden ötürü AFA yapılırken 3 boyut ile sınırlandırılarak model tekrar gözden geçirilmiştir. Yapılan analiz sonucunda toplam varyansın %48.31’ini açıklayan (Merhamet=%19.29, Ben-merkezcilik=%16.23, Şefkat=%12.79) bir yapı elde edilmiştir. Ölçeğin faktör yükleri merhamet alt ölçeği için .47 ila 65, benmerkezcilik alt boyutu için .52 ila 74 ve şefkat alt ölçeği için .37 ila .71 arasında sıralanmaktadır.
DFA
Ölçek maddelerinin Türk örnekleminde doğrulanıp doğrulanmadığını saptamak için 3 boyutlu model için verilere uygulanan doğrulayıcı faktör analizinde uyum indeksi değerleri: χ²= 15.96, sd=8, p=0.00115 RMSEA= .057, AGFI=.92, GFI=.92, NFI=.92, RFI=.92 ve SRMR=.053 olarak bulunmuştur.
Uyum geçerliği
Benzer ölçek geçerliği çalışmasında merhamet alt ölçeği ile affedicilik ve diğerkâmlık arasında pozitif (sırasıyla r=.71; .62) ve şefkat alt ölçeği ile affedicilik ve diğerkâmlık arasında pozitif (sırasıyla r=.72; .63); benmerkezcilik alt ölçeği ile affedicilik ve diğerkâmlık arasında negatif ilişkiler (sırasıyla r=-.69; .74) olduğu görülmüştür.

Güvenirlik: 

Cronbach alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı merhamet alt ölçeği için α=.69; ben-merkezcilik alt ölçeği için α=.75 ve şefkat alt ölçeği için α=.70 olarak bulunmuştur.

2.Karşılaştığım kişilere karşı içten bir yakınlık duyuyorum (Şefkat)
12. Kalbi incinmiş insanlara empati duyarım (Mehamet)
13. Sadece bana yardım edenlerle ilişkiler kurarım (Ben Merkezcilik)

Derecelendirme: 
5’li Likert (1=Benim için hiç doğru değil, 2=Benim için doğru değil, 3=Ne doğru ne yanlış, 4= Benim için doğru ve 5= Benim için çok doğru )
İletişim: