Tuncer, N. ve Avcı, N. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin çocukların yürütücü işlevlerini destekleyen stratejileri kullanma yeterlilikleri ölçeğinin geliştirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (52), 212-236.
Ölçme araçlarının yapı geçerliğini belirlemek amacıyla Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. Ardından modelin geçerliğini değerlendirmek için uyum iyiliği indeksleri elde edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi için LISREL 8.8 programı kullanılmıştır. Ölçeklerde yer alan tüm maddeler 1-7 puanlandığı için sürekli ölçek düzeyindedir. Yapılan analizlerde Yürütücü İşlevleri Destekleyen Stratejileri Kullanma Yeterliliklerini Değerlendirme Aracında kullanılan 4 boyut, 8 alt boyutlu yapıyı doğruladığı, geçerli bir ölçme aracı oldukları kanaatine ulaşılmıştır.
Ölçme aracında yer alan alt ölçeklerin güvenirliği ise Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı hesaplanarak Tablo 5’de verilmiştir. Buna göre 4 boyut ve 8 alt boyuttan oluşan ölçeğin Öz-Düzenleme boyutunun Cronbach alpha katsayısı .98, alt boyutları olan Davranışsal Öz-Düzenleme ve Önleyici Kontrol .98, Duygusal Kontrol ise .93 olarak bulunmuştur. Görevi Başlatma ve Sürdürme boyutuna ait olan Cronbach alpha katsayısı .93, alt boyutları Dikkati Sürdürme, Hedefe Odaklı Sebat Gösterme ve Görevi başlatma alt boyutu .97, Zaman Yönetimi alt boyutu ise .94 olarak bulunmuştur. Üst Bilişsel Süreçler boyutuna ait Cronbach alpha katsayısı .99, Planlama, Organizasyon ve Esneklik alt boyutunun Cronbach Alpha Katsayısı .99, Çalışma Belleği boyutunun Cronbach alpha katsayısı .98, Problem çözme alt boyutu .99, Akıl yürütme alt boyutu .99 ve Bellek alt boyutu .98 olarak hesaplanmıştır. Bu tür ölçeklerde hesaplanan güvenirlik katsayısının .70 ve daha yüksek olması Yürütücü İşlevleri Destekleyen Stratejileri Kullanma Yeterliliklerini Değerlendirme Aracı’nın güvenirliği için yeterli görülmektedir (Balcı, 2001). Bu veriler doğrultusunda güvenilir bir ölçme aracı olduğuna karar verilmiştir.
104 maddelik ölçek okul öncesi öğretmenleri tarafından kendilerini değerlendirdikleri bir formdur. Sınıf içinde çocukların yürütücü işlev becerilerini geliştiren stratejilere ne kadar yer verdiklerini ölçemektdir. 4 boyut ve 8 altı boyuttan oluşmaktadır. her boyut tek başına puanlanmakta toplam puan alınmamaktadır. Ölçeğin her bir boyutu tek başına
1-Olumsuz davranış sergileyen çocuklarla davranışın nedenlerine ilişkin yüz yüze görüşmeler yaparım
11-Kişiler arası problem durumlarında çocukların çözüm bulmalarını sağlayıcı teknikler kullanırım
15– Olumlu davranışlara yönlendirmek amacıyla çocuklara sınıf sorumlusu olarak görevler veririm
25- Kendini kontrol etme sorunu yaşayan çocukla anlaşma yaparım (ağlamayı kesince onunla konuşma, özür dileyince masadan kalkmasına izin verme)
41- Etkinlik başında zamanında tamamlanmayan etkinliklerin olası sonuçları hakkında konuşurum
55- Zamanı farklı teknikler kullanarak planlarım (kum saati)
81- Çocukların problem çözme becerilerini desteklemek için problem durumları sunarım
100- Yönergeyi hatırlamakta sorun yaşayan çocuklara bireysel destek veririm
