Duygu Düzenleme Becerileri Ölçeği

Ölçek Çeşidi: 
Uyarlama
Kaynak/Referans: 

Vatan, S. ve Oruçlular Kahya, Y. (2018). Duygu Düzenleme Becerileri Ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anatolian Journal of Psychiatry, 19(2), 192-201.

Sorumlu Yazar: 
Sevginar VATAN
Geçerlik: 

DDBÖ’nün 27 maddeden oluşan dokuz faktörlü yapısını değerlendirmek amacıyla AMOS 16.0 kullanılarak doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır Sonra DDBÖ’nün toplam puanı ve alt faktörleri ile DDZÖ, YİYÖ-II ve SCL90 arasındaki korelasyonlar ile ölçüt bağıntılı geçerliliğine bakılmıştır Ayrıca DDBÖ’- nün SCL-90’a göre belirti düzeyi düşük ve yüksek grup arasındaki ayırt edici geçerliği incelenmiştir

DFA ile DDBÖ’nün özgün formunda yer alan dokuz faktörlü model test edilmiştir. Her faktör, üç gözlemlenen değişken tarafından temsil edilmiştir. Modelde, faktörler arasındaki kovaryas yon tanımlanırken, gözlemlenen değişkenlere ait hata terimleri için böyle bir tanımlamaya gidilmemiştir. Ölçek maddelerinin her biri ölçeğin özgün formunda daha önceden belirlenen faktörle ilişkilendirilmiştir. Hata terimleri arasındaki kovaryasyon sabitlenmeden önce tüm gözlemlenen modelin uyum indekslerine göre kabul edilebilir sınırların dışında kaldığı görülmüştür. (χ2(288, n=275)=666.02, p<0.001, GFI=0.838, AGFI=0.787, NFI=0.766, CFI=0.848, RMSEA=0.072). Buradan hareketle, modelin modifikasyon indeksleri incelenmiş ve kuramsal olarak uygun görülen hata terimlerinin birbirleriyle ilişkili olmasına izin verilmiştir. Buna göre, DDBÖ madde 1 ile 2, madde 4 ile 5, madde 7 ile 6, madde 15 ile 16’nın hata terimleri ilişkilendirilmiştir. Modifikasyon indeksleri tarafından önerilen ve kuramsal olarak uygun görülen bu düzeltmelerin ardından model yeniden test edilmiştir. Şekil 1’de görüleceği gibi, ilgili hata terimlerinin ilişkilendirildiği modelde gözlemlenen değişkenler uygun faktörlere yüklenmiştir (aralık: 0.20-0.86). Aynı zamanda Şekil ). Aynı zamanda Ş (χ2(284,n=275)=535.99, p<0.001, GFI=0.868, AGFI=0.825, NFI=0.812, CFI=0.899, RMSEA=0.059).

Ki-kare değerinin serbestlik derecesine oranının (χ2/df=1.887) 3’ten küçük olması ve doğrulayıcı faktör analizi sonucunda elde edilen uyum indekslerinin kabul edilebilir bir uyuma işaret etmesi nedeniyle, DDBÖ’nün dokuz faktörlü yapısının bu çalışmada desteklendiği görülmektedir. Sonuç olarak DFA, gizil değişkenleri oluşturan faktörlerin güvenilir bir şekilde gözlemlenen değişkenleri ölçtüğünü göstermiştir
Ölçüt bağıntılı geçerlik bağlamında, DDBÖ’nün toplam puanı ve alt boyutları ile ilişkili oldukları öngörülen araştırmadaki diğer değişkenlere ait korelasyon sonuçlarına göre, negatif yönde orta veya yüksek düzeyde anlamlı korelasyonlar bulunmuştur (Tablo 3). Korelasyon düzeylerinin belirlenmesinde örneklem sayısı ve birçok istatistiksel anlamlılık değerinin p<0.01 düzeyinde olması dikkate alınmıştır.

DDBÖ’nün ayırt edici geçerliliği açısından yapılan t-testi sonuçlarına göre, SCL-90 ruhsal belirti düzeyi düşük grup (alt grup) ile SCL-90 ruhsal belirti düzeyi yüksek grup (üst grup) arasında DDBÖ’nün farkındalık (t(273)=2.67, p<0.001), netlik (t(273)=2.97, p<0.01), anlama (t(273)=3.84, p<0.001), kabul (t(273)=3.49, p<0.01), tolerans (t(273)=3.26, p<0.01), öz-destek (t(273)=2.88, p<0.01) ve değişimleme (t(273)=3.08, p<0.01) alt boyutlarında ve DDBÖ toplam puanında (t(273)= 3.87, p<0.01) istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuştur

Güvenirlik: 

DDBÖ’nün güvenilirliği, başka bir anlatımla ölçme hatasından arınık olma düzeyi alt boyutlar ve tüm ölçek için Cronbach alfa iç tutarlılık katsayıları ile incelenmiştir. Güvenilirliğin diğer bir kanıtı olarak kullanılan maddetoplam test korelasyon katsayıları da her madde için hesaplanmıştır. Tüm ölçek için tutarlılık katsayısının 0.89 ve alt boyutlar açısından ise farkındalık alt boyutu için 0.53, beden duyumları alt boyutu için 0.49, netlik alt boyutu için 0.64, anlama alt boyutu için 0.58, kabul alt boyutu için 0.57, tolerans alt boyutu için 0.75, yüzleşmeye hazırlanma alt boyutu için 0.65, öz-destek alt boyutu için 0.72 ve değişimleme alt boyutu için 0.65 olduğu gözlenmiştir. Ayrıca, madde-toplam test korelasyon katsayılarının da tüm maddeler için 0.30 kesme noktasından yüksek olduğu görülmüştür Hatta çoğu madde için korelasyon katsayısının 0.50’den yüksek olduğu görülmektedir. Bu durum, ölçeğin yüksek bir iç tutarlılığa sahip olduğunu göstermektedir

Derecelendirme: 
5’li Likert
İletişim: