Melanlıoğlu, D. (2013). Ortaokul Öğrencileri için Dinleme Kaygısı Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 851-876.
Hazırlanan ölçeğin kapsam (içerik) geçerliği açısından yeterliliği bu aşamada incelenmiştir. Bir ölçme aracının, bireylerin davranışlarını tahmin etmedeki başarısı büyük ölçüde geçerli ve güvenilir olmasına bağlıdır (Büyüköztürk, 2004). Bir ölçü aracının, ölçtüğünü öne sürdüğü değişkeni ne derece doğru ölçtüğü “geçerlik” olarak ifade edilir. Kapsam (içerik), uyum ve yapı geçerliliği olmak üzere üç çeşit geçerlik vardır (Tyler, 1971). İçerik geçerliği, ölçme aracının kullanılacağı amaç için uygun olup olmadığına dair uzman görüşlerine başvurularak ölçülmek istenen alanı temsil edip etmediğinin kararlaştırılmasıdır (Karasar, 2002). Araştırmada ölçeğin kapsam (içerik) geçerliliğine bakılmıştır. Hazırlanan 45 madde, araştırmacı dışında beşi Türkçe Eğitimi, biri de Ölçme Değerlendirme alanında çalışan altı uzman tarafından biçim, anlatım özelliği, yanlış anlamalara sebep olabilecek ifadelerin bulunup bulunmadığı ve dinleme kaygısını belirtip belirtmediği şeklinde incelenmiş, gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Uzman görüş ve önerileri doğrultusunda içerik ve biçim açısından düzeltmeler yapılarak 5 madde çıkarılmış ve 40 maddelik taslak ölçek ön deneme aşamasına hazırlanmıştır. Hazırlanan ölçme aracının kapsam (içerik) geçerliği bu sayede sağlanmaya çalışılmıştır.
Ölçeğin ölçmek istediği özelliği (bu ölçek için yazma kaygısını) ne derece doğru ölçtüğünü, kısacası ölçeğin güvenilirliğini belirlemek amacıyla Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı hesaplanmıştır. Büyüköztürk vd.’ne (2008: 110) göre bu katsayı maddelere ait puanların toplam test puanlarıyla tutarlılığının bir ölçüsüdür. Bu katsayı; ,60 ile ,80 arasında olduğunda ölçek oldukça güvenilir, ,80 ilâ 1,00 arasında olduğunda ise ölçek yüksek derecede güvenilirdir (Akgül ve Çevik, 2003: 436). Buna göre ölçeğe ait güvenirlik analizi bulguları aşağıda yer almaktadır:… Yapılan analizde tüm ölçek için Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı ,927 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin iç tutarlılık katsayıları birinci faktör için ,810, ikinci faktör için ,836, üçüncü faktör için ,786, dördüncü faktör için ,699, beşinci faktör için ,686 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlar ölçeğin yüksek derecede güvenilir ve ölçeğin alt boyutlarının iç tutarlılığının da hayli yüksek olduğuna bir kanıt olarak gösterilebilir.
5 Alt Boyut ve 37 Madde
Dinlemeyi değerlendirme (7 m):
Dinleme sürecini izleme (10 m):
Dinlemede bireysel farklılıklar (9 m):
Dinleme sonrasına odaklanma (5 m):
Dinleme engelleri (6 m):
