Demir, F. (2019). Human papilloma virüsü (HPV) bilgi ölçeği’nin türkçe geçerlik ve güvenirliği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İstanbul
Toplam açıklanan varyans değeri ile yapının ölçülmek istenen özelliği ne derecede açıkladığı ortaya konulmaktadır. Açıklayıcı faktör analizinde son olarak, faktörlerin döndürülmesi denilen faktörlerin rotasyonları yapılmaktadır, faktörlerin döndürülmesindeki hedef daha anlamlı ve yorumlanabilir faktörler elde etmektir. İki tür faktör döndürmesi bulunmaktadır. Bunlar dik (ortogonal) döndürme ve eğik (oblique) döndürme yöntemidir. Dik döndürme yönteminde uygulamada en sık kullanılan Varimaks yöntemidir
İç tutarlık analizinde kullanılan bir diğer analiz güvenirlik kat sayısının hesaplanmasıdır. HPV-BÖ, bir bilgi testidir ve katılımcıların ölçeğe verdikleri cevaplar ya “doğru” ya da yanlıştır (97). İkili veri yapısındaki ölçeklerde (doğru- yanlış, evet- hayır, var- yok gibi ) hesaplanan Cronbach α değeri, KR-20 katsayısına eşit olmaktadır. Bu nedenle iç tutarlılığın güvenirliğini belirlemek için Cronbach α güvenirlik katsayısı hesaplanmıştır (98). Cronbach α hesaplanmasında amaç tüm maddelerin birbirleriyle ve ölçeğin tamamıyla iç tutarlılığını tahmin etmektir. Bu nedenle yöntem, ölçekteki tüm maddelerin aynı değişkeni ölçtüğü varsayımına dayanmaktadır (99). Orijinal ölçeğin 29 maddesi için Cronbach α değeri 0,83 olduğu ve ölçeğin bu değeri için tutarlığın yüksek olduğu bildirilmiştir
ölçek 33 madde 4 faktörden oluşmaktadır
1. Faktör: Genel HPV bilgisi: 1., 2., 3., 4., 5., 6., 7., 8., 9., 10., 11., 12., 13., 14., 15. ve 16. maddeler ölçeğin ilk alt boyutunu oluşturmaktadır. Ölçeğin birinci alt boyutunda yer alan 16 maddede; HPV risk faktörleri, bulaşma yolu, korunma yöntemleri, HPV enfeksiyonu tedavisine ilişkin genel bilgi soruları yer almaktadır. Bu alt boyuttan alınabilecek toplam puan 0-16 arasında değişmektedir ve alınan yüksek puanlar HPV genel bilgisinin yüksek olduğunu yansıtmaktadır.
2. Faktör: Mevcut HPV aşılama programına yönelik bilgi: 28., 29., 30., 31., 32. ve 33. maddeler ölçeğin son boyutunu oluşturmaktadır. Ölçeğin dördüncü
boyutunda yer alan altı maddede; HPV aşılarının kimlere, hangi yaş aralığında ve kaç doz uygulanmasıyla ilgili bilgi sorular yer almaktadır. Bu alt boyuttan alınabilecek toplam puan 0-6 arasında değişmektedir ve alınan yüksek puanlar HPV aşısının uygulanması ile ilgili koşullar hakkındaki bilginin yüksek olduğunu ortaya koymaktadır.
3. Faktör: Genel HPV aşı bilgisi: 23., 24., 25., 26. ve 27. maddeler ölçeğin üçüncü alt boyutudur. Üçüncü alt boyutta yer alan beş madde; HPV enfeksiyonu ve ilgili hastalıkların önlenmesine yönelik uygulanan HPV aşılarının koruyuculuğuyla ilgili bilgi sorularından oluşmaktadır. Bu alt boyuttan alınabilecek toplam puan 0-5 arasında değişmektedir ve alınan yüksek puanlar HPV aşısının koruyuculuğu hakkındaki genel bilginin yüksek olduğunu yansıtmaktadır.
4.Faktör: HPV tarama testi bilgisi: 17., 18., 19., 20., 21., 22. maddeler ölçeğin ikinci alt boyutunu oluşturmaktadır. İkinci alt boyutta yer alan altı madde; servikal kanser taramasına yönelik yapılan pap smear ve HPV DNA testine ilişkin bilgi soruları yer almaktadır. Bu alt boyuttan alınabilecek toplam puan 0-6 arasında değişmektedir. Bu alt boyuttan alınan yüksek puanlar HPV tarama testlerine ilişkin bilginin yüksek düzeyde olduğunu ortaya koymaktadır.
