Hastanede Çalışan Sağlık Personeli İçin İş Güvenliği Ölçeği

Ölçek Çeşidi: 
Geliştirme
Kaynak/Referans: 

Öztürk, H. ve Babacan, E. (2012). Bir ölçek geliştirme çalışması: Hastanede Çalışan Sağlık Personeli İçin İş Güvenliği Ölçeği. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 9(1), 36-42.

Sorumlu Yazar: 
Havva Öztürk
Geçerlik: 

İş Güvenliği Ölçeği’nin yapısal geçerliliğini sınamak için açıklayıcı faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizi için Temel Bileşenler Analizi (Principal Components Analysis) ve Varimax Döndürme Yöntemi (Varimax Rotation) yaklaşımları benimsenmiştir. Ancak bu işlem öncesi taslak ölçek için Kaiser-Meyer-Olkin (KMO)=0.95 ve Bartlett test χ2= 30368.18; p= 0.000, anti-imajr değerleri=0.97-0.90 arasında bulunmuştur. Döndürülmüş temel bileşenler analizinde ise alt faktörlere göre maddeler dağılırken faktör yük değeri 0.50 altında olan maddeler (1, 2, 3, 9, 10, 11, 12, 16, 17, 18, 19, 25, 28, 29, 30, 31, 34, 35, 36, 41, 42, 43, 44, 45, 51, 53, 63, 64, 74, 75) ölçekten çıkarılmıştır. Bu doğrultuda taslak ölçekten 30 madde çıkarılarak ölçek 45 madde ile son şeklini almış ve ilk faktör dağılımda 11 alt faktöre dağılan ölçek, en son 7 alt faktörü ile biçimlenmiştir. Bu 7 alt faktör, ölçeğin toplam varyansının %63’ünü açıklamaktadır.

Güvenirlik: 

Ölçeğin iç tutarlılığını değerlendirmek için madde-toplam puan korelasyonu ve Cronbach Alpha değerlerinden yararlanılmıştır. Alpha katsayısı ne kadar yüksekse ölçekte bulunan maddelerin o ölçüde birbiri ile tutarlı ve aynı özelliği yordayan maddelerden oluştuğu belirtilmektedir.[20,23,24] Madde-toplam korelasyon ise test maddelerinden alınan puanlar ile testin toplam puanı arasındaki ilişkiyi açıklar. Bir madde ile tüm ölçekten alınan puanlar arasındaki ilişki pozitif yönde ve “yeterince yüksek” bir korelasyon gösteriyorsa, o madde ayırt edicidir ya da bu maddelerin benzer davranışları örneklediği kabul edilir ve madde ölçeğe alınır.

45 madde ve 7 alt boyut
Mesleki hastalıklar ve şikayetler(13)
Sağlık taraması ve kayıt sistemler(6)
Kazalar ve zehirlenmeler(5)
Yönetsel destek ve yaklaşımlar(7)
Malzeme araç ve gereç denetimi(5)
Koruyucu önlemler(5)
Fiziksel ortam uygunluğu(4)

Derecelendirme: 
6’lı derecelendirme (1= hiç katılmıyorum – 6= tamamen katılıyorum)