Karadeniz, A. (2014). Eleştirel Okuma Özyeterlilik Algısı Ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(19), 113-140. http://dx.doi.org/10.14686/BUEFAD.201416210
Uzmanlardan alınan görüşler doğrultusunda maddelerin kapsam geçerliliği,
Veneziano ve Hooper (1997, 68-69) tarafından geliştirilen kapsam geçerlilik oranı ile belirlenmiştir.
Söz konusu oranlar her bir madde için olumlu yanıt vermiş uzman sayısı toplamının, toplam uzman
sayısına oranının bir eksiği alınarak belirlenmiştir. Maddelerin kapsam geçerlilik indeksleri için de uzman sayıları ve elde edilen kapsam geçerlilik oranlarının değerleri belirlenmiştir. Maddeler için
kapsam geçerlilik oranı 0,80’in altında değer alan maddeler çalışma kapsamından çıkarılmıştır.
Elde edilen kapsam geçerlilik oranları hesaplamaları doğrultusunda ölçekten bazı maddeler
çıkarılmış, bazı maddelerde düzenlemelere gidilmiştir. Bu çalışmanın ardından ölçek 66 maddelik
deneme formuyla ön uygulamaya hazır hâle getirilmiştir. Ön uygulama Ahi Evran Üniversitesi
Eğitim Fakültesi’nde öğrenim gören 256 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Ön uygulama
sonucunda faktör yükü ,40’ın altında olan 6 maddenin ölçekten çıkarılmasına karar verilmiştir.
Ölçeğin güvenirliğini belirlemede 213 öğrencinin katıldığı test-tekrar-test yöntemi
kullanılmış, iki uygulama arasındaki korelasyonun ,90 olduğu görülmüştür. Bunun yanında ölçeğin
Cronbach Alpha değeri birinci faktör için ,866; ikinci faktör için ,828; üçüncü faktör için ,841;
dördüncü faktör için ,830 ve beşinci faktör için ,798 olarak bulunmuştur. Ölçeğin genelinin güvenirliği için hesaplanan Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı ,937’dir. İstatistiksel bulgular değerlendirildiğinde geliştirilen ölçeğin bütün maddelerinin, eleştirel okuma özyeterlilik algısına
yönelik olumlu tutuma sahip olan öğrencilerle olmayan öğrencileri ayırdığı görülmüştür.
5 alt boyut ve 33 madde
Sorgulama (10 m): Okuduğum metinden hareketle yazarın bakış açısını sorgulayabilirim.
Analiz (7 m): Okuduğum metinden genel bir mesaj çıkarmakta zorlanırım.
Değerlendirme (6 m): Bir metinde olay, mekân ve kişi arasındaki ilişkiyi belirleyebilirim.
Benzerlik ve Farklılıkları Bulma (5 m): Okuduğum metinde kurmaca olanla olmayanı belirleyebilirim.
Çıkarımda Bulunma (5 m): Okuduğum bir metnin nasıl gelişeceğini tahmin edebilirim.
