Eleştirel Okuma Öz Yeterlik Algı Ölçeği

Ölçek Çeşidi: 
Geliştirme
Kaynak/Referans: 

Karabay, A. (2013). Eleştirel Okuma Öz Yeterlik Algı Ölçeği’nin Geliştirilmesi. Electronic Turkish Studies, 8(13), 1107-1122.

Sorumlu Yazar: 
Ayşegül Karabay
Geçerlik: 

1.1. Ölçeğin Yapısı: Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA)
Açımlayıcı faktör analizinden önce, örneklem büyüklüğünün faktörleşmeye uygunluğunu test etmek amacıyla Kaiser- Meyer-Olkin (KMO) testi uygulanmıştır. Analiz sonucunda KMO değerinin .91 olduğu belirlenmiştir. Bu bulgu doğrultusunda, örneklem büyüklüğünün faktör analizi yapmak için “mükemmel derecede yeterli” olduğu sonucuna ulaşılmıştır (ġencan, 2005 ve Tavşancıl, 2005). Ayrıca Bartlett küresellik testi değeri 8154.958’dir. Batlett testi sonuçları incelendiğinde, elde edilen ki-kare (Χ² (1653)= 8154.958; p< .01) değerinin .01 düzeyinde anlamlı olduğu görülmüştür. Bu sonuca dayanarak verilerin faktörleşebileceği kabul edilmiştir (Tavşanlı, 2005).
Eleştirel Okuma Öz-yeterlik Algı Ölçeği’nin faktör desenini ortaya koymak amacıyla faktörleştirme yöntemi olarak temel bileşenler analizi, yorumlamada açıklık ve anlamlılık sağlamak amacıyla da dik döndürme yöntemlerinden maksimum değişkenlik (varimax) tekniği seçilmiştir. Analiz sonucunda, 58 madde için özdeğeri 1’in üzerinde olan üç bileşen olduğu görülmüştür. Üç faktör için yapılan analizde; a) birinci faktörün % 21.419, b) ikinci faktörün % 5.786, c) üçüncü faktörün % 3.584 oranında ortak varyansa katkı yaptığı görülmüştür. Belirlenen üç faktörün toplam varyansa yaptıkları katkı ise % 30.785’tir. Analiz sonucunda elde edilen faktör deseni, maddelerin faktör yük değerleri ve ortak varyansları Tablo 1’de verilmiştir.

Güvenirlik: 

2.1. İç Tutarlılık Düzeyi
Eleştirel Okuma Öz Yeterlik Algı Ölçeğin’den elde edilen puanların güvenirlik düzeyini belirlemek amacıyla Cronbach Alfa güvenirlik analizleri yapılmıştır. Ölçeğin 41 maddelik son hali için Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı .91’dir. Alt ölçeklere ilişkin güvenirlik katsayıları Tablo 7’de verilmiştir. Tablo 7 incelendiğinde güvenirliğe ilişkin katsayılar .69 ile 91 arasında değiştiği görülmektedir. Bu değerler ölçeğin güvenilir olduğunu göstermektedir (Kayış, 2009).

3 Alt Boyut ve 41 Madde
Değerlendirme (27 m):Okuduğum metin hakkında arkadaşlarımla tartışabilirim.
Araştırma-inceleme (11 m): Okuma metnindeki yargıların, gerçeğe dayanan ispatlanabilir doğrular ya da kişisel kanıtlar olduğunu anlayabilirim.
Görsel (3 m): Herhangi bir metni okuduktan sonra, bu metnin daha farklı nasıl yazılabileceğini düşünürüm.

Derecelendirme: 
5’li likert (1=Hiçbir zaman – 5=Her zaman)
İletişim: