Gökçeoğlu, E. (2014). Annelerin emzirme özyeterlilikleri ile sütün yeterlilik arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Ölçeğin öncelikle içerik/kapsam geçerliği ve yapı geçerliği incelendi. Kapsam geçerliliği için 10 uzmandan görüş alındı. Uzmanların verdikleri puanların uyumunu ölçmek için Kendall Uyuşum Katsayı (W) hesaplaması sonucunda uzmanların görüş birliğine vardıkları ve ölçekte yer alan ifadelerin kültürümüze uygun olduğu, ölçülmek istenen alanı temsil ettiği belirlendi (kapsam geçerlik indeksi 0.87). Uzman görüşleri doğrultusunda düzenlenen Yetersiz Süt
Algısı Ölçeği, çalışma kapsamına alınan annelerle benzer özellikler taşıyan ancak
çalışma kapsamı dışında bırakılan 30 anneye pilot olarak uygulandı. Annelerden gelen
öneriler doğrultusunda ölçeğin anlaşılırlığını artırmak için küçük düzenlemeler yapıldı
ve ölçek asıl uygulama öncesi son haline getirildi. Yetersiz Süt Algısı Ölçeği‟nin Türkçe formunun iç tutarlılık denetiminde madde toplam puan korelasyonları, Cronbach α değerlendirmesi ve faktör analizi kullanıldı. Yetersiz Süt Algısı Ölçeği’nin Türkçe formunun madde toplam korelasyon puanları 0.70 ile 0.87 arasında bulundu. Yetersiz Süt Algısı Ölçeği’nin Türkçe Formu’nun Cronbach α katsayısı 0.82 olarak bulundu. Kaiser-Meyer-Olkin
(KMO) ve örneklemin faktör analizi için uygun olup olmadığını değerlendirmek için
Bartlett‟s Test of Sphericity (BTS) analizleri uygulandı. Ölçeğin KMO ile hesaplanan örneklem yeterliliği 0.87 olarak saptandı. Barlett’s Test sonucunda ise x2=115.28 olarak bulundu ve p<0.001 önem düzeyinde anlamlı olduğu
görüldü. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek amacıyla 30 anneye iki hafta sonra Test-Tekrar
Test uygulaması yapıldı ve Test-Tekrar Test korelasyon değeri 0.81 olarak bulundu.
Test-Tekrar Test sonucunda iki uygulama arasında yüksek düzeyde pozitif ve anlamlı
bir ilişki olduğu görüldü. Yapı geçerliliği, ölçeğin genellikle soyut olan
kavramının ne derece doğru ölçebildiğinin göstergesidir. Yapılan analizlerde, Yetersiz Süt Algısı Ölçeği‟nin Türkçe formunun faktör yüklerinin 0.631 ile 0.867 arasında dağıldığı görüldü.
Ölçeğin öncelikle içerik/kapsam geçerliği ve yapı geçerliği incelendi. Kapsam geçerliliği için 10 uzmandan görüş alındı. Uzmanların verdikleri puanların uyumunu ölçmek için Kendall Uyuşum Katsayı (W) hesaplaması sonucunda uzmanların görüş birliğine vardıkları ve ölçekte yer alan ifadelerin kültürümüze uygun olduğu, ölçülmek istenen alanı temsil ettiği belirlendi (kapsam geçerlik indeksi 0.87). Uzman görüşleri doğrultusunda düzenlenen Yetersiz Süt
Algısı Ölçeği, çalışma kapsamına alınan annelerle benzer özellikler taşıyan ancak
çalışma kapsamı dışında bırakılan 30 anneye pilot olarak uygulandı. Annelerden gelen
öneriler doğrultusunda ölçeğin anlaşılırlığını artırmak için küçük düzenlemeler yapıldı
ve ölçek asıl uygulama öncesi son haline getirildi. Yetersiz Süt Algısı Ölçeği‟nin Türkçe formunun iç tutarlılık denetiminde madde toplam puan korelasyonları, Cronbach α değerlendirmesi ve faktör analizi kullanıldı. Yetersiz Süt Algısı Ölçeği’nin Türkçe formunun madde toplam korelasyon puanları 0.70 ile 0.87 arasında bulundu. Yetersiz Süt Algısı Ölçeği’nin Türkçe Formu’nun Cronbach α katsayısı 0.82 olarak bulundu. Kaiser-Meyer-Olkin
(KMO) ve örneklemin faktör analizi için uygun olup olmadığını değerlendirmek için
Bartlett‟s Test of Sphericity (BTS) analizleri uygulandı. Ölçeğin KMO ile hesaplanan örneklem yeterliliği 0.87 olarak saptandı. Barlett’s Test sonucunda ise x2=115.28 olarak bulundu ve p<0.001 önem düzeyinde anlamlı olduğu
görüldü. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek amacıyla 30 anneye iki hafta sonra Test-Tekrar
Test uygulaması yapıldı ve Test-Tekrar Test korelasyon değeri 0.81 olarak bulundu.
Test-Tekrar Test sonucunda iki uygulama arasında yüksek düzeyde pozitif ve anlamlı
bir ilişki olduğu görüldü. Yapı geçerliliği, ölçeğin genellikle soyut olan
kavramının ne derece doğru ölçebildiğinin göstergesidir. Yapılan analizlerde, Yetersiz Süt Algısı Ölçeği‟nin Türkçe formunun faktör yüklerinin 0.631 ile 0.867 arasında dağıldığı görüldü.
Ölçek altı madde tek alt boyuttan oluşmaktadır. Bu ölçekte annenin sütünün miktarını nasıl algıladığına yönelik sorular ve düşünceler sıralanmıştır. Annenin ölçeği doldurduğu anda algıladığı süt miktarı için ilk soruya evet veya hayır cevabından birini verir. Diğer sorular 0 ile 10 arasında puanlanır. 0 puan sütün hiç olmadığını, 10 puan ise çok fazla sütün olduğunu göstermektedir. Verilen puan sıfıra yaklaştıkça sütün yetersiz, 10’a doğru yaklaştıkça ise sütün yeterli olarak
algıladığını gösterir.
