Durumsal Güdülenme Ölçeği

Ölçek Çeşidi: 
Uyarlama
Kaynak/Referans: 

Kazak Çetinkalp, Z. (2010). Durumsal Güdülenme Ölçeği (Situational Motivation Scale-SIMS)’nin Türkçe versiyonunun psikometrik özellikleri. Turkiye Klinikleri Journal of Sports Sciences, 2(2), 86-94.

Sorumlu Yazar: 
Zişan KAZAK ÇETİNKALP
Geçerlik: 

Envantere ilişkin geçerlik çalışmasında üç farklı model üzerinde çalışılmıştır. Birinci ölçüm modelinde 16 hata için, 16 faktör yükleri için, 6 tane de faktörler arası hata varyansı olmak üzere toplam 38 parametre incelenmiş, genel olarak gözlenen değişkenler ve örtük değişken arasında tek yönlü doğrusal ilişkiyi ifade eden parametrelerin istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir. İlk modelde, İçsel güdülenmeye ait IG1 maddesine ilişkin faktör yükünün 0.30’un altında olması (0.28), maddenin işleyişinde bir sorun olduğunu ortaya koymaktadır. Her bir gözlenen değişkende örtük değişkeni tarafından açıklanan varyans değerleri incelendiğinde; değerlerin 0.08 ile 0.66; Lambda değerlerinin 0.41 ile 1.08 arasında değiştiği görülmektedir. Bu değerlerin istatistiksel olarak anlamlı olduğu görülmektedir. Model uyumu
için parametre tahminlerinin ardından model uyum indekslerine bakıldığında, modelin uygunluğu için hesaplanan χ²/sd= 519.74/98= 5.30 olarak hesaplanmıştır. Bu değer de modelin kabul edilebilir uyum değerine yakın olduğunu göstermektedir. Ancak bu değerin <5’in altında olması gerekliliği bulunmaktadır. Diğer uyum iyiliği indeks değerleri ise RMSEA= 0.096, SRMR= 0.094, GFI= 0.88, AGFI= 0.83, NFI= 0.82; NNFI= 0.82, CFI= 0.85 olarak hesaplanmıştır. Bu değerlerinde kabul edilebilir ölçüt değerlerin dışında olduğu görülmektedir. Birinci modele ilişkin analiz sonuçları
genel olarak incelendiğinde, IG1 maddesinin faktör yükünün ve toplam madde test korelasyonunun 0.30’un altında olmasına bağlı olarak maddenin çıkarılmasının model açısından anlamlı olacağı düşünülmüştür. IG1 maddesi çıkarılarak model tekrar ele alınmıştır.İkinci model de, gözlenen değişkenler ve örtük değişken arasında tek yönlü doğrusal ilişkiyi ifade eden parametrelerin istatistiksel olarak anlamlı olduğunu ortaya koymaktadır. Maddelere ilişkin parametre değerlerinin 0.42 ile 0.81 arasında değiştiği görülmektedir. 2. modele ilişkin her bir gözlenen değişkende örtük değişkeni tarafından açıklanan varyans değerlerinin 0.18 ile 0.66; Lambda değerlerinin 0.59 ile 0.99 arasında değiştiği görülmektedir. Model uyumu için parametre tahminlerinin ardından model uyum indekslerine bakıldığında,
modelin uygunluğu için hesaplanan χ²/sd= 419.73/84 = 4.99 olarak hesaplanmıştır. Bu değerde modelin kabul edilebilir uyum değerine sahip olduğunu göstermektedir. Diğer uyum iyiliği indeks değerleri ise RMSEA= 0.092, SRMR= 0.089, GFI= 0.89, AGFI= 0.85, NFI= 0.85; NNFI= 0.84, CFI= 0.87 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen değerler genel olarak incelendiğinde, modelin ilk modele göre daha kabul edilebilir hale dönüştüğü görülse de, modelin daha uygun hale gelmesi için model, hata kovaryanlarının ilişkilendirilmesine ilişkin olarak 16 tane düzeltme indeksi önermiştir. Bu düzeltme indeksleri, Ki-kare değerinde düşüşe neden olan gözlenen değişkenlerin hataları arasında kovaryans tanımlanması gerektiğini bildiren düzeltmedir. Gözlenen değişkenlerin hataları arasındaki kovaryans tanımlamasına ilişkin yapılan düzeltme indekslerinden modelde en fazla iyileşmeye neden olan ve kuramsal olarak uygun 8 tanesi dikkate alınarak model yeniden test edilmiştir.URUMSAL GÜDÜLENME ÖLÇEĞİ (SITUATIONAL MOTIVATION SCALE-SIMS)’NİN TÜRKÇE VERSİYONU… Zişan KAZAK ÇETİNKALP Turkiye Klinikleri J Sports Sci 2010;2(2) 91 Üçüncü modelde Ki-kare değerinde yaklaşık olarak ÖD-DD için 69.1; IG2-IG3 için 39.1; IG2- IG4 için 20.1; ÖD1-ÖD2 için 17.0; DD2-DD4 için
16.2; ÖD2-ÖD3 için 15.1; DD2-DD3 için 11.9 ve ÖD4-DD4 için 11.9 değerinde düşüşe neden olacak olan gözlenen değişkenlerin hataları arasında kovaryans tanımlanması gerektiğini bildiren düzeltmeler yapılarak model tekrar sınanmıştır. Modelin uygunluğu için hesaplanan χ²/sd= 210.71/76= 2.77’dir. χ² değerinin serbestlik derecesine oranının 3’den küçük olması mükemmel uyumu göstermektedir. Diğer uyum iyiliği indeks değerleri ise RMSEA= 0.061, SRMR= 0.064, GFI= 0.94, AGFI= 0.91, NFI= 0.93; NNFI= 0.93, CFI = 0.95 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen bu uyum indeks değerlerinin modelin iyi uyum değerleri gösterdiğini ortaya koymaktadır.

Güvenirlik: 

Dört alt ölçekten oluşan DGÖ’nin güvenirliği, Cronbach alpha değerlerine bakılarak değerlendirilmiştir. İçsel güdülenme, özdeşimle düzenleme, dışsal düzenleme ve güdülenmeme alt ölçeklerine ait iç tutarlık değerlerinin sırasıyla, 0.79, 0.73, 0.77 ve 0.79 olduğu belirlenmiştir. Elde edilen bu güvenirlik katsayıları ölçeğin güvenilir bir ölçek olduğuna dair bilgi vermektedir.

4 alt boyut 16 maddeden
-İçsel Güdülenme ( 4 m ) : Bu aktiviteyi yaparken kendimi iyi hissettiğim için.
– Özdeşimle Düzenleme ( 4 m ) : Bu aktivitenin bana iyi geldiğini/yaradığını düşündüğüm için.
-Dışsal Düzenleme ( 4 m ) : Bu aktiviteyi yapmak zorunda olduğumu hissettiğim için.
-Güdülenmeme ( 4 m ) : Bilmiyorum, bu aktivitenin bana ne kazandırdığını anlamıyorum.

Derecelendirme: 
7’li Likert (1= Bütünüyle uygun değil-7= Bütünüyle uygun)
İletişim: