İvrendi, A. ve Erol, A. (2018). 4-6 Yaş Çocuklarına Yönelik Öz-Düzenleme Becerileri Ölçeğinin geliştirilmesi (Öğretmen Formu). 1. Uluslararası Temel Eğitim Kongresinde sunulan sözlü bildiri, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) uygulanmıştır. AFA sonucunda toplam varyansın %63’ ini açıklayan 22 maddelik 3 faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Birinci faktör toplam varyansın %46.79’unu, ikinci faktör toplam varyansın %8.60’ını ve üçüncü faktör ise toplam varyansın 7.67’sini açıklamaktadır. Elde edilen faktörler dikkat, çalışma belleği ve engelleyici kontrol olarak isimlendirilmiştir. DFA sonucunda ise elde edilen yapının uyum indekslerinin yeterli düzeyde olduğu belirlenmiştir (χ2/sd = 1.28, REMSA = .046, SRMR = .07). Ölçeğin toplam madde korelasyonları .41 ile .77 arasında değişmektedir. Ölçeğin Çocuk Davranış Değerlendirme Ölçeği ile arasındaki korelasyon değeri .82’ dir.
Ölçme aracında yer alan maddelerin %27’lik alt/üst grup ayırıcılıklarına ilişkin yapılan t testi sonucunda t değerleri 7.36 ile 17.61 (sd=169, p<.01) arasında değiştiği belirlenmiştir. Ölçme aracının iç tutarlılık katsayısı .94 olarak belirlenirken alt boyutlara ilişkin iç tutarlılık katsayıları ise .91 ile .87 arasında değiştiği görülmektedir. Ayrıca test yarılama katsayısı 0.90’dır. Guttman Lambda (Li) yöntemine göre güvenirlik katsayılarının 0.90 ve 0.96 değerleri arasında değişiklik göstermektedir. Bu bulgulardan hareketle, ölçeğinin 4-6 yaş çocuklarının öz-düzenleme becerilerini öğretmen görüşlerine dayalı olarak geçerli ve güvenilir bir şekilde saptamak için kullanılabileceği söylenebilir.
1 Duygu ve düşüncelerini rahatça ortaya koyar.
2 Başkalarının duygularının nedenlerini ve sonuçlarını söyler.
3 Kalabalık karşısında kendini ifade eder.
4 Kendisiyle ilgili olumlu şeyler söyler (Çok güzel bir resim çizdim gibi).
5 Kendini ortaya koyması gerektiği yerde sağlıklı şekilde ortaya koyar.
6 Arkadaşları ile sorunlarını konuşarak çözer.
7 Zor durumda olan arkadaşı için üzülür (Düşen arkadaşına üzülmesi gibi).
8 Olaylar arasında neden sonuç ilişkisi kurar.
9 İstekleri ile kurallar çeliştiğinde bile kurallara uyar.
10 Bir göreve veya etkinliğe başladığında onu bitirebilecek konsantrasyona sahiptir.
11 Tamamlaması gereken bir görevi istememesine rağmen tamamlar.
12 Birisinin yönlendirmesi olmadan başladığı bir işi tamamlamak için çaba gösterir.
13 Yapmak istediği bir şey uygun değilse onu yapmaz (Yemek istediği çikolatayı yemekten sonra yemesi).
14 Hatırlatmaya gerek kalmadan kurallara uyar.
15 Bir oyundan alacağı zevki kurallara uyulması gerektiğini bildiği için erteler (Dışarda oynama isteğini soğuk olduğu için erteler).
16 Bir görevi verilen sürede tamamlar.
17 Bir aktiviteyi veya etkinliği sonuna kadar sürdürür.
18 Eşyalarını koyması gereken yeri hatırlar.
19 Bir görevi ya da etkinliği yapması için verilen yönergeleri hatırlar.
20 Eşyalarını koyduğu yeri hatırlar.
21 Yapılan planları hatırlar (“Yemekten sonra bahçeye çıkacağız” denildiğinde yemekten sonra bahçeye çıkılacağını hatırlaması gibi).
22 Öğrendiklerini hatırlar (Öğrendiği bir şarkıyı hatırlaması gibi).
Toplam 22 madde